แผลผ่าตัด มีกี่ระยะ? ควรดูแลอย่างไรไม่ให้เกิดแผลเป็น

ในส่วนมาก การผ่าตัดจะทำให้เกิดรอยแผลเป็นบางชนิดเหลืออยู่ การดูแลรักษาบาดแผลจะช่วยลดขนาดและผลกระทบที่เกิดจากรอยแผลได้ เมื่อแผลหายไปอย่างดีแล้ว สามารถใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลรอยแผลได้บทความนี้จะมาบอกข้อมูลเกี่ยวกับวิธีลดการเกิดรอยแผลจากการผ่าตัด

รอยแผลเป็นจากการผ่าตัดคืออะไร?

การทำการผ่าตัดมักจะส่งผลให้เกิดรอยแผลที่คงอยู่ตลอดไป ซึ่งเกิดจากการที่ผิวหนังถูกกรีดขณะกระทำการผ่าตัด โดยหน้าที่ของหมอผ่าตัดจะต้องปิดแผลนั้นให้ดีที่สุด ซึ่งจะส่งผลให้มีโอกาสในการหายขาดและมีรอยแผลที่เล็กลง

นอกเหนือจากบาดแผลที่เกิดขึ้น วิธีการปิดแผลก็เป็นปัจจัยที่มีผลต่อลักษณะของรอยแผลที่เกิดขึ้นจากการผ่าตัด บางสิ่งสามารถควบคุมได้ด้วยตนเอง เช่น การถูกแสงแดดแรงๆ หรือการสูบบุหรี่ แต่บางสิ่งไม่สามารถควบคุมได้ เช่น อายุ, ความผิดปกติทางพันธุกรรม, พฤติกรรมบุคคล, และลักษณะเชื้อชาติ

รอยแผลเป็นจากการผ่าตัด คือส่วนหนึ่งของกระบวนการสมานแผลของร่างกายซึ่งเกิดขึ้นตามธรรมชาติ การเกิดรอยแผลหลังการผ่าตัดถูกแบ่งเป็นสามระยะ

แผลผ่าตัดระยะที่ 1

ในช่วงเวลาหลังจากการปิดแผลโดยศัลยแพทย์ ทันทีที่เริ่มระยะการอักเสบ ซึ่งอาจใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์ ร่างกายจะเริ่มกระบวนการปิดแผลด้วยการแข็งตัวของเลือด

แผลผ่าตัดระยะที่ 2

ในช่วงเวลาต่อมา 1 ถึง 2 สัปดาห์ เนื้อเยื่อเส้นใยจะเริ่มเป็นจากคอลลาเจนและการสังเคราะห์อีลาสตินซึ่งทำให้เกิดรอยแผลเป็น ซึ่งอาจแสดงอาการแดงและคัน ช่วงนี้เรียกว่าระยะงอกขยาย

แผลผ่าตัดระยะที่ 3

ในช่วงระยะปรับโครงสร้างขั้นสุดท้าย ส่วนล่างของรอยแผลจะผ่านกระบวนการสมานตัวและปรับโครงสร้าง โดยจะเข้าแทนที่คอลลาเจนที่สะสมอยู่อย่างไม่เป็นระเบียบในช่วงแรกด้วยคอลลาเจนที่เป็นระเบียบ ซึ่งทำให้รอยแผลเป็นมีสีซีดมากขึ้น, นิ่มขึ้น และบอบบางน้อยลง

จะดูแลรอยแผลเป็นจากการผ่าตัดได้อย่างไร?

ทันทีหลังการผ่าตัด (1-3 สัปดาห์) 

แผลจะรับการดูแลด้วยยาปฏิชีวนะและปิโตรเลียมเจล เพื่อเตรียมสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมที่สุดสำหรับกระบวนการสมานแผล วัสดุป้องกันความชื้น เช่น แผ่นซิลิโคนเจล จะนำมาใช้เพื่อส่งเสริมกระบวนการย่อตัวของเนื้อบุผิวและลดคอลลาเจนลง

หลังจากแผลปิด (1 สัปดาห์หลังจากการผ่าตัด)

หลังจากที่แผลถูกปิดแล้ว แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ครีมที่เฉพาะเจาะจงเพื่อลดรอยแผล

วัตถุประสงค์หลักของผลิตภัณฑ์ดูแลรอยแผลเป็นเพื่อให้ผิวที่เพิ่งหายใหม่คงความชุ่มชื้น ผลิตภัณฑ์ดูแลรอยแผลเป็นเฉพาะที่มีส่วนผสมที่เพิ่มความชุ่มชื้นอย่างมาก

ช่วงปกติ (2 ถึง 3 สัปดาห์ หลังการผ่าตัด)

หลังจากช่วงรอยแผลเริ่มเกิดขึ้นเป็นระยะแรก ความชื้นมีความสำคัญอย่างมากสำหรับการดูแลรอยแผลเป็น ระยะนี้แผลจะไม่ค่อยเจ็บ และผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ปกติ โดยรอยแผลระยะนี้จะต้องการการป้องกันจากแสงแดดเป็นพิเศษ เนื้อเยื่อที่เพิ่งเกิดขึ้นบนรอยแผลจะเป็นบาง และอ่อนแอต่อแสงแดดมากๆ จึงแนะนำห้ป้องกันรอยแผลไม่ให้โดนแดดเป็นเวลาประมาณ 18 เดือน ครีมกันแดดจึงเป็นตัวช่วยปกป้องรอยแผลจากแสงแดดที่สำคัญ

อย่าลืม! ต้องใช้ผลิตภัณฑ์รักษารอยแผลจากการผ่าตัดด้วย

แน่นอนว่าหากเราต้องการที่จะรักษาแผลที่เกิดจากการผ่าตัดไม่ให้เกิดแผลเป็นนั้น ครีมทารอยแผลเป็นจะเป็นตัวช่วยที่สำคัญที่คุณจะต้องให้ความสำคัญ ซึ่งสามารถหาซื้อได้ทั่วไป แต่แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความหนักเบาของแผล และสามารถเลือกครีมทาแผลผ่าตัดได้อย่างเหมาะสม