รู้หรือไม่? ทำไมเด็กส่วนใหญ่ชอบมีผื่นขึ้นตามร่างกาย เพราะผิวหนังของเด็กมีความเปราะบางมาก จึงทำให้เกิดอาการระคายเคืองได้ง่าย เลยทำให้คุณพ่อ คุณแม่ มือใหม่เกิดความวิตกกังวลอย่างแน่นอน แต่ผื่นเหล่านี้จะไม่เป็นอันตรายต่อลูกน้อยของเรา ถ้าเรารู้เท่าทันและรักษาอย่างรวดเร็ว “ผื่นแพ้” จึงเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในเด็กแรกเกิด เพราะผิวหนังของเด็กเล็กมีความบอบบางมาก จนทำให้เกิดผิวหนังอักเสบหรือผื่นภูมิแพ้นั้นเอง
มาทำความรู้จักผื่นในผิวหนังเด็กกัน
โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis) เกิดจากความผิดปกติของโครงสร้างผิวหนัง ทำให้ผิวหนังสูญเสียน้ำ เมื่อผิวหนังสูญเสียน้ำเยอะ ผิวจะแห้งและเกิดการอักเสบได้ง่าย อาการมีตั้งแต่ระยะเฉียบพลัน กึ่งเฉียบพลัน และเรื้อรัง ซึ่งในเด็กแต่ละช่วงอายุจะมีอาการแตกต่างกัน หากอายุต่ำกว่า 2 ปีมักพบบริเวณแก้ม หน้าผาก คอ แขนและขาด้านนอก ข้อมือและข้อเท้า ส่วนเด็กโตมักพบบริเวณข้อพับ แขน ขา เท้า ข้อเท้า แต่อาการเบื้องต้นของโรคนี้ไม่รุนแรงมากนัก บางรายก็อาจสามารถหายได้เองเลยด้วยซ้ำ แบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ
- ชนิดที่เกิดจากปัจจัยภายใน (intrinsic หรือ non IgE associated) เป็นความผิดปกติของยีนที่สร้างสารให้ความชุ่มชื่นแก่ผิวหนัง
- ชนิดที่เกิดจากปัจจัยภายนอก (extrinsic หรือ IgE associated) เป็นผู้ที่เคยมีประวัติครอบครัวเป็นโรคภูมิแพ้ และการทดสอบทางผิวหนังเป็นผลบวก
อาการที่บ่งบอกว่าเป็นโรคผื่น
ข้อสังเกตเจ้าตัวเล็กที่ทำให้รู้ว่าเข้าเกณฑ์เป็นโรคผื่น หรือโรคภูมิแพ้ผิวหนังแล้ว มีดังนี้
- มีผื่นแดงขึ้นบริเวณต่างๆของร่างกาย และมีอาการคัน
- ผิวหนังอักเสบเรื้อรัง เป็น ๆ หาย ๆ
- คนในครอบครัวมีสายตรงเป็นภูมิแพ้ ทำให้เกิดความเสี่ยงสูงมากยิ่งขึ้น
หากอาการที่กล่าวมาข้างต้นนั้น มีไม่ครบทั้งหมด แต่มีอาการคัน มีผื่นบริเวณตามข้อพับ ผิวหนังไม่เรียบ ผิวแห้งหรือลักษณะเป็นขุย ผิวแตกหน้าหนาว อาจจะเป็นบางบริเวณหรือเป็นทั่วร่างกาย อาการเหล่านี้ก็บ่งบอกว่าเป็นโรคผื่นได้เหมือนกัน เรามาดูโรคผื่นที่มักจะเกิดในเด็กเล็กทั้ง 5 ชนิดกันดีกว่า
ผื่นยอดนิยม 3 ชนิดที่มักจะเกิดขึ้นกับเด็กเล็ก
1. ผื่นผ้าอ้อม
ผื่นชนิดนี้มักจะเกิดขึ้นในช่วงอากาศที่ร้อน เกิดจากการอับชื้นโดยเฉพาะบริเวณผ้าอ้อมหรือบริเวณที่สวมใส่เสื้อผ้า ผื่นผ้าอ้อมจึงเป็นผื่นที่เกิดขึ้นกับลูกน้อยมากที่สุด
- ลักษณะของผื่น จะเป็นตุ่มหรือปื้นแดง มักขึ้นบริเวณก้น อวัยวะเพศ และต้นขาด้านใน
- การดูแล ทาขี้ผึ้งหรือครีมเคลือบผิวหนังเพื่อป้องกันไม่ให้ถูกสารเคมี และเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อยๆ
2. กลากน้ำนม
ผื่นชนิดนี้เป็นผื่นที่เห็นได้บ่อยมากหรือแทบจะกล่าวได้ว่าเด็กเล็กสามารถเป็นได้ทุกคน แต่สาเหตุที่แท้จริงก็ยังไม่ทราบแน่นอน อาจจะเกิดได้จากการถูกแสงแดดทำให้เกิดการทำงานที่ผิดปกติของสีผิว มองเห็นรอยชัดขึ้น
- ลักษณะของผื่น จะเป็นผื่นวงกลมหรือวงรี สีจะขาวจางกว่าผิวหนังปกติ หรืออาจจะเป็นขุยร่วมอยู่ด้วย พบได้บริเวณ ใบหน้า คอ ไหล่ และแขน
- การดูแล หลีกเลี่ยงไม่ให้ถูกแสงแดดบ่อยนัก ทาครีมที่ช่วยป้องกันแสงแดดสำหรับเด็ก
3. ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
ผื่นชนิดนี้สามารถเป็นได้ทุกเพศทุกวัย แต่หากเป็นวัยเด็กเล็กการรีบรักษาอาจจะส่งผลดีกว่าวัยโต สาเหตุที่ทำให้เกิดผื่นชนิดนนี้ก็ยังไม่ทราบแบบแน่ชัด สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุมาร่วมกัน รวมไปถึงพื้นทางพันธุกรรม หรือคนในครอบครัวที่มีโรคภูมิแพ้
- ลักษณะของผื่น จะมีตุ่มแดง หรือ ตุ่มใสมักจะเกิดขึ้นบริเวณใบหน้า และด้านนอกของแขนขา
- การดูแล หลีกเลี่ยงการอาบน้ำบ่อยเกินไปหรือใช้น้ำร้อนเกินไปแนะนำให้ทาครีมบำรุงหลังอาบน้ำเสร็จทันที
อย่างไรก็ตามการหมั่นสังเกตอาการและความผิดปกติของลูกน้อยเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดของคนเป็นแม่ หากเจ้าตัวเล็กมีอาการผิดปกติ มีผื่นคันๆ หายๆ ทำให้ลูกน้อยรู้สึกระคายเคืองไม่สะดวกสบายต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรรีบไปพบแพทย์วินิจฉัยอาการหาสาเหตุที่ชัดเจน และใช้ผลิตภัณฑ์สุขอนามัยที่ถูกกับลูกน้อยของเรา เพื่อให้ง่ายต่อการรักษาและควรดูแลติดตามอย่างใกล้ชิด จะได้หายจากโรคนี้โดยเร็วที่สุดเพื่อลูกน้อยของเรา
